آشنایی با انواع دیاگ و نحوه کار کردن با این دستگاه، با پیشرفت تکنولوژی، صنعت خودرو بیش از هر زمان دیگری درگیر این موج فناورانه شد. شرکت‌های خودروساز از روش‌های مدرن برای ساخت و طراحی محصولات خود استفاده می‌کردند. روش‌هایی که البته نقش کامپیوتر و الکترونیک در آنها بی‌اندازه پررنگ بوده است. طبیعی است که در چنین شرایطی دیگر دانش سنتی و قدیمی عیب‌یابی و رفع عیب خودرو جوابگوی ایرادات جدید نیست. بنا بر این نیاز به ابزاری ویژه به منظور درک پیغام‌های کامپیوتری خودرو احساس می‌شد. این ابزار در قالب دستگاهی در ظاهر ساده به اسم دیاگ ظهور کرد.

چطور باید با دستگاه دیاگ کار کرد؟

بعد از آنکه از نحوه دقیق عملکرد دیاگ مطلع شدیم، حالا باید سراغ اجرای کار برویم. اکیداً و قویاً توصیه می‌کنیم اگر علم مخصوص کار با دیاگ را ندارید از اتصال و ورود به برنامه‌ها و تغییرات آن خودداری کنید. شروع کار با دیاگ به این صورت است که دستگاه توسط یک کابل مخصوص به پورت ویژه‌ای به اسم OBD (در مدل‌های جدید OBD II) متصل می‌شود. دستورالعمل کار کردن با دیاگ بر اساس نوع و مدل خودرو متفاوت است. گاهی اوقات دیاگ فقط در زمانی که سوئیچ باز است کار می‌کند و گاهی نیز باید خودرو را برای بررسی شرایط خاص، روشن کرد. اگرچه که در بازار مدل‌های وایرلس و بلوتوثی نیز موجود است. بعد از اتصال کابل به پورت مربوطه، وارد پنل برنامه روی دستگاه دیاگ می‌شویم. انتخاب نوع، مدل و سال ساخت خودرو نکته بسیار مهمی در زمینه استفاده از دیاگ است. دستگاه یک بار کل سیستم الکترونیکی خودرو را بازرسی می‌کند.

فرض کنید سنسور اکسیژن خودرویی دچار ایراد شده است. بنا بر این حسگر مربوطه اطلاعات غلطی را به ECU ارسال می‌کند و ECU نیز نمی‌تواند آن را به درستی تشخیص دهد و به همین چراغ چک روشن می‌شود. وقتی دستگاه دیاگ این ایراد را پیدا می‌کند، کد خطای مربوطه را به کاربر اعلام می‌کند. گاهی چند خطای مرتبط نیز معرفی می‌شود. بسیار مهم است که بعد از رفع عیب، یک بار دیگر دستگاه دیاگ به خودرو متصل شود. چراکه نیاز است قطعه جدید به ECU معرفی شود. در غیر اینصورت حتی در صورت تعمیر و یا رفع عیب باز هم شاهد روشن شدن چراغ چک هستیم.

انواع دیاگ

با توجه به حساسیت عملکرد ECU، شرکت‌های مختلفی اقدام به طراحی و ساخت دستگاه‌های دیاگ می‌کنند؛ اما اصلی‌ترین نکته در این میان، شرایط و نوع کاربری است که در ادامه درباره آن بیشتر توضیح می‌دهیم.

دیاگ شرکتی

خودروسازان بر اساس ECU نصب شده روی محصولات خود، از دستگاه‌های دیاگ ویژه‌ای استفاده می‌کنند. این دستگاه‌ها فقط در اختیار نمایندگی‌های اصلی و یا تعمیرکاران مجاز است. دیاگ شرکتی معمولاً با تعداد زیادی از مدل‌ها سازگار نیست ولی در مقابل به دلیل همین ساخت و طراحی انحصاری، دقت و عملکرد بالایی دارد.

دیاگ مالتی‌برند

در مقابل شرکت‌هایی هم هستند که با استفاده از کدهای از پیش تعریف‌شده اقدام به ساخت دستگاه دیاگی می‌کنند که قابلیت اتصال به تعداد زیادی از خودروها را دارد. مدل‌های پیشرفته این نوع دیاگ، در فواصل زمانی معین نیازمند یک به‌روزرسانی پایگاه داده خود و بارگذاری اطلاعات خودروهای جدید هستند.

دیاگ‌های متفرقه

شاید در برخی از تبلیغات اصطلاح دیاگ جیبی را دیده باشید. این مدل از دیاگ واقعاً کوچک و به اندازه یک کف دست است. اغلب این مدل‌ها اطلاعات خروجی را از طریق بلوتوث به نرم‌افزار مربوطه ارسال می‌کنند. چراکه حجم کوچک آنها قابلیت تعبیه شدن نمایشگر را ندارد. طبیعی است که دیاگ‌های جیبی در خواندن خطاها محدودیت بیشتری نسبت به مدل‌های بزرگ‌تر دارند. تا جایی که حتی یک دیاگ جیبی فقط برای از بین بردن یک خطای خاص ساخته می‌شود.